Onze polders
Algemeen
De polder is een typisch landschap voor Nederland. Om onze polders beter te begrijpen, lees je hier hoe een polder werkt. In het verleden hielden de molens ons gebied droog. De molens konden water wat lager staat naar een hogere plek vervoeren. En de molens in Kinderdijk zorgden ervoor dat het water op de Lek geloosd werd. De polders zijn op deze manier bewoonbaar en droog gemaakt!
Wat vind je in de polder?
• Een duiker
• Een stuw
• Een poldergemaal
• Een boezemgemaal
Een duiker zorgt voor een goede doorstroming van het water. Een stuw zorgt dat het water op peil blijft. Het gemaal staat op het laagste punt in de polder, vanaf daar pompt het gemaal het polderwater op de boezem. In Kinderdijk pompen 2 gemalen dit water naar de rivier de Lek. Dit watersysteem bestaat al honderden jaren. In de toekomst gaat dit veranderen, omdat er een extra gemaal komt in Hardinxveld-Giessendam. Lees daarvoor ‘Het boezemgemaal’ hieronder.
Zomer- en winterpeil
In Molenlanden hebben we veel polders met verschillende peilhoogtes. Het verschil is niet altijd met het blote oog te zien, in enkele gevallen gaat het ‘maar’ om een aantal centimeter verschil. Het doel van de peilen is enerzijds het nat houden van het gebied, zodat daar geen versterkte bodemdaling optreedt. En anderzijds het afvoeren van overtollig water, zodat wateroverlast wordt beperkt. Elk peilgebied heeft zijn eigen zomer- en winterpeil. Het zomerpeil is hoger dan het winterpeil. Dit heeft te maken met de extra waterbuffer voor een regenachtige winter. Het hogere zomerpeil heeft het voordeel dat het enigszins de verdroging beperkt.
Eens in de 10 jaar stelt het waterschap Rivierenland een nieuw peilbesluit vast. Daarin staan nieuwe peilen voor onder andere Molenlanden. Zie het peilbesluit.
Peilgebieden Molenlanden
Zie de link!
Duiker
Duiker
Een duiker is een buis onder wegen, paden, land en inritten om watergangen met elkaar te verbinden. De gemeente heeft ruim 4.700 meter aan duikers in beheer. Deze liggen allemaal binnen de bebouwde kom waar de gemeente beheerder is.
Ook zijn er veel particuliere duikers. In dat geval ben je zelf verantwoordelijk en beheerder voor de duiker. Meestal liggen duikers onder inritten van huizen, gebouwen of de toegang naar een weiland.
Heb je een vraag over duikers? water@jouwgemeente.nl
Stuw
Stuw
Een stuw is een vaste of beweegbare afdamming tussen 2 watergangen (sloten). Als de waterstand boven een afgesproken hoogte komt, dan loopt de stuw over, of openen de deuren. Zo blijft het water op het juiste peil. Dit geldt ook voor het vasthouden van water. De stuwen houden zo het water juist in het gebied, om verdroging te beperken.
De automatische stuwen worden bestuurd vanuit Tiel (Gelderland) door het Waterschap Rivierenland. Er zijn ook stuwen die handmatig worden ingesteld. Dit doen de beheerders van het waterschap. Hier mogen zowel inwoners als de gemeente NIET aan zitten! Als dit wel gebeurt, kan een gebied leeglopen of juist overstromen!
Heb je een vraag over een stuw? water@jouwgemeente.nl
Het poldergemaal
Een regendruppel – die valt in het dorp – wordt via de watergangen met behulp van duikers en stuwen naar het poldergemaal afgevoerd.
Een poldergemaal staat tegen de boezem aan. Daar wordt het water met een vijzel (een grote wokkel) in het gemaal de boezem op gegooid.
Boezemgemaal
Boezemgemaal
Het boezemgemaal zal al het water wat uit de polders komt lozen op de rivier de Lek. Het J.U. Smitsgemaal in Kinderdijk is één van de allerbekendste en kan maar liefst 1500m³ water per minuut verwerken. Dit komt neer op 1,5 miljoen liter per minuut. In november 2022 is de renovatie van het J.U. Smitsgemaal begonnen. Lees meer over de renovatie.
Het water wat valt in Giessenburg zal pas bij Kinderdijk De Lek in worden gepompt. Omdat dit een grote afstand is, zal het veel langer duren voordat het water lager staat in Giessenburg. Daarom wordt er een plan voorbereid om een nieuw gemaal te bouwen in Hardinxveld-Giessendam. Zo zal in de toekomst de verdeling van het watersysteem gaan veranderen. Voor het hele plan zie het watersysteem in de Alblasserwaard.