Vervuiling van watergangen

Kroos

Kroosvrije sloten zijn het meest gewenst. Een bronvrije oplossing lijkt alleen moeilijk haalbaar. Zeker in veenweidegebied komen er veel nutriënten (voedingsstoffen) in het oppervlaktewater, zodat kroos zal blijven groeien. In bagger vormt zich een zadenbank van kroos, waardoor er nog jarenlange kroosvoorraden opgeslagen liggen in de watergangen.

De redelijk hogere temperaturen in de zomer in combinatie met stilstaand en ondiep water zorgt vaak voor een laag van kroos op het water. Teveel kroos leidt tot te weinig licht en zuurstof voor waterplanten en vissen. Het waterschap en de gemeente Molenlanden proberen het ontstaan van kroos daarom zoveel mogelijk te verminderen.

Illustratieve weergave van kroos in een watergang

Veelgestelde vragen over kroos

Kroos bestaat uit duizenden kleine waterplantjes die als een deken over het wateroppervlak liggen.  Daardoor kan het water vaak niet meer te zien zijn. Kroos groeit explosief in ondiep, stilstaand en voedselrijk water. En groeit vooral vanaf mei tot oktober. Als er naast deze tijd kroos in de sloot staat betekent dit vrijwel altijd dat de doorstroming nagenoeg 0 is of de watertemperatuur nog vrij hoog ligt. 

De gemeente bestrijdt kroos meestal niet. Alleen als grote ophopingen de werking van de gemalen dreigen te verstoren, wordt het kroos verwijderd. In een woonwijk gebeurt dit ook als het kroos stankoverlast veroorzaakt. Maar eigenlijk is het verwijderen van kroos in de zomer geen optie. Het groeit dan net zo snel weer terug.

Uit onderzoek is gebleken dat:

  • op een warme dag kroos zich binnen 24 uur kan verdubbelen;
  • een verhoging van de gemiddelde luchttemperatuur in de periode november-maart met 1 °C er al toe leidt dat het kroosdek zo'n 14 dagen eerder opkomt.

Pas na het groeiseizoen, in de herfst maait de gemeente de watervegetatie en zal het kroos op de bodem gaan liggen wat uiteindelijk bagger wordt. 

Blauwalg en botulisme

Blauwalg en botulisme zijn zeker niet wenselijk in water waar mensen zijn. Het kan slecht zijn voor uw gezondheid en u kunt er langere tijd last van houden. Belangrijk dus om dit vroeg te signaleren. De gemeente en het waterschap doen er alles aan om dit te voorkomen, dan wel vroeg te signaleren. 

Illustratieve weergave van blauwalg in Nieuwpoort
Blauwalg in Nieuwpoort

Blauwalg

Blauwalg is een bacterie in het water. Overal in het zoete water is deze bacterie te vinden en op zichzelf niet schadelijk. Toch kan een te grote groei van blauwalgen gevolgen hebben voor de waterkwaliteit en de natuur. Water dat hiermee is besmet ziet er meestal blauwgroen uit. Drijvend aan het oppervlak vormt blauwalg een laag dat op olie lijkt. 

Sommige blauwalgen zijn giftig. Het is dan ook af te raden om te zwemmen in water waar veel blauwalgen aanwezig zijn. De blauwalgen geven irritatie aan de huid. En bij het binnenkrijgen van blauwalg kan dat leiden tot maag- en darmklachten. Vooral kleine kinderen en ouderen zijn kwetsbaar. 

Maatregelen tegen blauwalg
Waterschap Rivierenland neemt de aanpak van botulisme en blauwalg op zich. De gemeente heeft ook een plicht om blauwalg te bestrijden. Wij doen dit op plekken waar wij eigenaar zijn van de watergang.

De verwachting is dat de bacterie verdwijnt wanneer het minder warm wordt. Op plekken waar zich blauwalg bevindt, probeert het waterschap en/of de gemeente met extra watertoevoer de kwaliteit van het water te verbeteren. Dit is goed te zien op de afbeelding.

Illustratieve weergave van extra watertoevoer (zuurstof) om blauwalg te bestrijden
Extra watertoevoer (zuurstof) in Nieuwpoort om blauwalg te bestrijden.

Botulisme

Botulisme is een vorm van voedselvergiftiging, door een bacterie veroorzaakt. Deze bacterie wordt actief in ondiepe wateren waarin de temperatuur boven de  20°C uitkomt. De bacterie maakt dan een zenuwgif aan dat verlammend werkt op de spieren van vissen en watervogels. Kadavers van deze dieren zijn vervolgens een bron van besmetting en moeten snel worden opgeruimd.

Hoewel deze vorm van botulisme niet overdraagbaar is op mensen, raden wij in Molenlanden mensen af om dode dieren zelf op te ruimen. Voor meldingen van dode vissen en eenden kunnen inwoners van het rivierengebied 24 uur per dag terecht bij het waterschap, via telefoonnummer 0344-64 9090. Wij adviseren daarnaast om honden niet op plaatsen te laten zwemmen waar botulisme is vastgesteld. Ook het vissen wordt afgeraden.

Maatregelen tegen botulisme 
Waterschap Rivierenland neemt de aanpak van botulisme op zich. De verwachting is dat de bacterie verdwijnt wanneer het minder warm wordt. Er zijn geen maatregelen die het waterschap tegen botulisme kan ondernemen.

Exoten

In Molenlanden zijn er een aantal exoten die het watersysteem verstoren. De Amerikaanse zoetwaterkreeft is onder andere een exoot. De Amerikaanse zoetwaterkreeft maakt het voor de bestaande flora en fauna lastig. Lees meer over de oorzaak, bestrijding en advies via de site van Kennis- en adviescentrum Dierplagen(link is extern).